تحلیل محیطی (Environmental Analysis) در واقع روند نظارت و پایش محیط سازمان برای شناسایی و تشخیص زود هنگام تهدیدات و فرصت‌ها در زمان حال و آینده است. بدیهی است که تهدیدات و فرصت‌ها نقش مهمی در فرآیند نیل به اهداف سازمان دارند .
چنانچه سیر تغییرات تاریخی گواهی می‌دهد، آینده به احتمال قریب به یقین شاهد تغییرات در بسیاری از جنبه‌های محیط سازمان خواهد بود. زیرا سازمان‌ها هر روز پیچیده‌تر و ارتباطشان با محیط بیشتر و بیشتر می‌شود .
از آنجا که طبق نظریه عمومی سیستم‌ها، سازمان‌ها سیستم‌هایی باز هستند، ناگزیر عوامل محیطی بر آن‌ها تاثیر گذارده و تاثیر می‌پذیرند. بنابراین بسیار حیاتی است که مدیران سازمان تحلیل محیطی را به عنوان امری مستمر در دستور کار قرار دهند .
بسیاری از مدیران و حتی افرادی غیر از مدیران بسیار علاقمند هستند که از آینده و تغییرات آن مطلع شوند. هرچند آگاهی از آینده به طور قطع و یقین امکان پذیر نیست اما مطالعه، بررسی و تحلیل عوامل می‌تواند یک تصویر احتمالی از آینده ارائه دهد. تحلیل محیطی در سازمان دقیقا همین کار است .
شناخت محیط و اشراف به آن، شناسایی وضعیت آینده و پیش بینی تغییرات احتمالی در آینده محیط و میزان تاثیرات آن بر فعالیت و کسب و کار سازمان‌ها از جمله مزایای تحلیل محیطی است .
مزایای تحلیل محیطی
1- توانایی مواجهه با تغییرات محیطی
2- افزایش سطح ارتباطات میان مدیران سطوح مختلف و افزایش همدلی
3- رصد کردن روندهای اقتصادی، سیاسی، علمی، فناوری و زیست محیطی
4- نگاه رو به جلو و آینده گرایی در مدیریت
5- یکی از موضوعاتی که در تحلیل محیطی مورد بررسی و کنکاش قرار می‌گیرد، رفتار مشتری به مثابه رفتار افرادی که کالاها و خدمات خروجی سازمان را خریداری می‌کنند. تحلیل رفتار مشتریان و میزان تغییرات در نظرات و انتظارات ایشان و همچنین تغییرات الگوی مصرف که می‌تواند ناشی از رفتار رقبا باشد بسیار حیاتی و ضروری است
6- تحلیل و رصد رقبا به عنوان عنصری مهم که می‌تواند بر محیط سازمان بسیار تاثیرگذار باشد (رقبا از طرق مختلف می‌توانند بر آینده سازمان از جهات مختلف اثرگذار باشند. تغییر سطح انتظارات مشتریان و جذب مشتریان فعلی سازمان و مشتریان بالقوه آتی بر بازار نشان می‌دهد که رقبا چه میزان می‌توانند مهم باشند)
7- همگام با تحلیل محیط، عوامل آن و پیش بینی تغییرات آتی، تحلیل همزمان منابع انسانی شرکت و نیازهای آن از جمله حفظ نیروی انسانی متخصص و کارآمد
8- توانمند سازی نیروی انسانی، آموزش‌های پیوسته و متناسب با نیازهای آینده
تحلیل محیطی با پارادایم مدیریت عادی و مدیریت غیرعادی
رابطه‌ی بسیار مهمی میان تحلیل محیطی و پارادایم مدیریت عادی (Ordinary Management) و مدیریت غیرعادی (Extra Ordinary Management) وجود دارد. استیسی در کتاب مدیریت استراتژیک و پویایی‌های سازمانی مفهوم مدیریت عادی و غیرعادی را مطرح و متمایز کرد .
* چطور از ماتریس SWOT در تحلیل محیطی استفاده کنیم؟ *
مدیریت عادی برای انجام امور سازمان و حل مسائل سازمانی در جهت رسیدن به اهداف و تحقق آرمان‌ها تاکید دارد. همچنین بر تحلیل منطقی فرآیند، تدوین اهداف و ارزیابی راهبردها بنا شده است .
مدیریت غیرعادی زمانی ضروری است که سازمان باید قادر به تحول خود در موقعیت‌هایی باشد که پیوسته در حال تغییرند. در اینجا شکل‌های عقلانیت گرای تصمیم گیری به شدت غیر عملیاتی می‌باشند .
دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ